Voor veel voorgangers is het zoeken: hoe verhoudt charismatische vernieuwing zich tot de weerbarstige kerkpraktijk? Vaak weten ze wel dat het bijbels is om in de kracht van de Geest te bidden, maar volgens voorganger Kaj ten Voorde (41) van Vitamine G in Hilversum blijft het een kwestie van vragen hebben en niet zeker weten. ‘Je kunt er geen claim opleggen. Zo van: als ik dit en dit doe, gebeurt er dat.’
Ten Voorde volgde in het afgelopen studieseizoen samen met veel andere predikanten, kerkelijk werkers en theologen de PEP-cursus Charismatische Vernieuwing aan de Theologische Universiteit Kampen|Utrecht. Deze cursus geeft de TU samen met New Wine Nederland. Voor de meeste cursisten was het een sprong in het diepe, een klein deel bleek al bekend met de praktijk van gebedsministry en luisterend bidden. ‘Sommige mensen vonden het echt spannend’, herinnert Kaj zich. ‘Die vroegen zich serieus af: spannen we de Heilige Geest niet voor ons karretje? Gelukkig gingen docenten Hans Burger en Ronald Westerbeek daar heel respectvol mee om.’
Zelf loopt Kaj al jaren mee met bewegingen als New Wine en Vineyard. Je zou denken dat er voor hem weinig meer te leren was op het gebied van charismatische vernieuwing. Toch leverde de cursus hem veel nieuwe kennis op. ‘Waar ik vooral naar op zoek was, was een stevige theologische onderbouwing. Dat je vanuit de Bijbel kunt onderbouwen waarmee je bezig bent. Dat krijg je zeker in deze cursus, Hans en Ronald zijn beiden systematisch theoloog. Ook een stuk kerkgeschiedenis komt langs.’
Kaj bekent dat hij zelf soms bepaalde twijfels heeft bij luisterend bidden. “Dan denk ik: is dit nou echt de manier? Tegelijkertijd zie ik dat er zulke mooie dingen gebeuren als je de Heilige Geest uitnodigt. Tijdens het luisterend bidden op de retraite van de cursus kreeg ik bijvoorbeeld een bepaald beeld voor iemand. Ik deelde dat en die vrouw wist gelijk waarvoor dat beeld stond. God daagde haar uit een bepaalde stap te nemen. Veertien dagen geleden vertelde zij me dat ze die stap inderdaad had gedaan. Zoiets bemoedigt die vrouw, maar bemoedigt mij ook. Dan besef ik weer: het is geen riedeltje dat we afdraaien. Het is echt.”
Krachtpatserij
Medecursist Jolanda Aantjes (51), pastor van de protestantse gemeente in Hall en Voorstonden, is net als Kaj al jaren bekend met het werk van de Heilige Geest. Ze vindt het vaak lastig de charismatische theorie in praktijk te brengen. “Ik sta in een kleine dorpsgemeente in Gelderland waar ik weinig kan toepassen van wat ik leer en ervaar. Ik ga door een heel proces in mijn eigen geloofsleven. Daarin denk ik en leef ik steeds meer vanuit de Heilige Geest, maar in mijn eigen kerk kan ik daar vervolgens weinig mee. We hebben bijvoorbeeld geen persoonlijk voorbedeteam. Alles gaat volgens een bepaalde traditie. De setting verandert wel, zij het langzaam. Je kunt er triestig van worden. Je ziet het gemeentelijk leven hier langzaam uitdoven in de regio. Kerken sluiten en fuseren.”
Door de PEP-cursus voelt Jolanda gelukkig wel meer ruimte en ontspanning. Ze leerde onder andere groter te denken over de drie-eenheid. “Dat geeft bodem aan mijn besef dat de Geest alles kan gebruiken en overal doorheen werkt. Ik doe zoveel mogelijk aan hoopverlening, maar ik weet nu meer dan ooit dat het zonder mijn inspanningen ook verdergaat. God is al bezig in mensen, zelfs al zijn ze geen christen. Daar is van mijn kant geen krachtpatserij voor nodig en dat geeft mij ook weer hoop voor de toekomst.”
‘Het was soms makkelijker toen ik nog geloofde dat het alleen om het Woord ging en herstel vooral voor het hiernamaals werd bewaard’
Spanningsveld
Gereformeerd vrijgemaakt predikant Robert Roth (56) van de 3G-kerk in Hengelo deed de PEP-cursus ‘om een theologische verkenning te doen’. “Ik ben niet zo van het springen op de banken”, zegt hij lachend, “Ik zocht een stevige onderbouwing vanuit de Bijbel. Daarbij voel ik me thuis. Hoe en of God spreekt met mensen, is een thema dat me erg bezighoudt. Als ik alleen voor iemand bid, maak ik eigenlijk nooit zo heel erg veel mee. Dat frustreert me en die frustratie is niet afgenomen door de cursus. Ik vond het grappig om te horen hoe iemand verheerlijkt sprak over charismatische vernieuwing. Ik merkte toen gelijk op dat het zeker niet altijd strookte met mijn realiteit van alledag. Ik krijg bepaalde dingen gewoon nog steeds niet bij elkaar. Enerzijds staat er in de Bijbel dat Jezus met ons meelijdt, anderzijds laat Paulus tekenen van kracht zien. Waarom genezen sommige mensen wel lichamelijk na gebed en anderen niet? Waarom blijft iemand depressief en de ander niet? Daar blijft voor mij een spanningsveld. Het leidt tot gedoe tussen God en mij. Het was soms makkelijker toen ik nog geloofde dat het alleen om het Woord ging en herstel vooral voor het hiernamaals werd bewaard. Toen had ik minder verwachtingen. De docenten lieten dat spanningsveld trouwens ook volop staan.”
Robert erkent dat als je samen bidt in een groep er vaak wel veel gebeurt. “Ik ervaar dus op bepaalde momenten zeker dat het ‘werkt’. Dat de Heilige Geest ook in deze tijd mensen aanraakt, herstelt en heelt. Daarom vind ik het een sterk punt van deze cursus dat je samen op retraite gaat en oefent in de praktijk met alles wat je krijgt aangereikt. Een van de docenten had een kwaal, daar werd in retraite voor gebeden, direct erna was hij hersteld. Dan heb je zoiets van: hè? Maar wat ik frustrerend blijf vinden, is dat het zo willekeurig lijkt. Daarom vind ik het goed en van belang dat ze in de cursus ook veel aandacht besteden aan de realiteit van het lijden.”
PEP-cursus Charismatische Vernieuwing
Een volgende PEP-cursus Charismatische Vernieuwing begint op 3 november 2022. Deze bestaat uit vier cursusdagen, een retraite op 2 en 3 februari 2023 en een terugkomdag op 16 februari 2023. Docenten zijn Hans Burger, Ronald Westerbeek en Agnes Huizenga. De cursus is voor predikanten, kerkelijk werkers en theologen. Meer informatie.
Dit artikel kun je ook online nalezen op OnderWeg.